Thy choàng dậy vì tiếng cánh cửa sổ đập vào khung cửa. Trời đang mưa. Luồng hơi mát lạnh từ vườn ùa vào làm nó tỉnh hẳn. Với tay khép cửa, Thy hít thật sâu không khí thơm thơm mùi cây, cỏ và nhất là mùi ngọt ngào của mấy bụi bông lài to. “Vậy là nãy giờ mình ngủ quên!”, Thy chống hai tay lên cằm nghĩ ngợi. Xung quanh yên lặng, dễ chịu vô cùng. Lũ “nhóc nhen” ngoài vườn kêu rỉ rả, rỉ rả… Mưa không to mà chỉ lào xào, dịu nhẹ, mơ hồ… Mưa thế này, cây cối trong vườn càng tươi tốt. Nhất là bụi sả, bụi bạc hà, ớt, hành… Mấy thứ này, hằng ngày giúp mẹ làm bếp, chị em Thy lấy cọng, rễ, hạt găm vào đất vườn. Thế mà giờ chúng mọc lá, đâm cành xanh mơn mởn.

Đồng hồ chỉ 2 giờ sáng. Bé Hạnh ngủ say thỉnh thoảng chép miệng. Thy chợt thở dài, ước gì nó có thể nhỏ lại như bé Hạnh để được ở nhà bên ba mẹ, bên người thân, được hồn nhiên vui chơi và không lo nghĩ gì cả. Thy yêu biết mấy ngôi nhà nhỏ cùng khu vườn xinh xắn của mình, yêu không gian tĩnh lặng, thơm mát nơi đây… Vậy mà, vài ngày nữa, Thy phải tạm biệt tất cả, bắt đầu cuộc sống mới: cuộc sống xa gia đình. Nghĩ đến đây, Thy thấy tim thắt lại… Cây đèn học tỏa quầng sáng lên trang sách Thy đọc dở, đó là quyển truyện ngắn Tchekov * mà thầy Huỳnh chủ nhiệm lớp tặng cho Thy, Thy đọc truyện Thảo Nguyên, đến đoạn cha xứ Christopher an ủi thằng bé Iegoruska khi nó phải rời xa mẹ đi học: ” ..Có học thì sáng, không học thì tối. Con phải học đi! Dĩ nhiên cũng khổ. Bây giờ muốn học thì phải tốn nhiều tiền..”. Sao mà y hệt ba mẹ và thầy Huỳnh nói với Thy! Thy lấy cây bút chì chặn trang sách lại. Dù gì thì cũng phải đi ngủ thôi, ngày mai dì Út rủ Thy và bé Hạnh lên ruộng của dì dượng thu hoạch bắp. Ngày mai chắc sẽ vui lắm đây.

“Ở nhà lúc nào cũng vui!”, Thy kéo chiếc mền vải lên tận cằm và thở một hơi khoan khoái…

***

Vậy là Thy đã đậu đại học. Hôm có điểm xét tuyển vào trường sư phạm TP HCM, Thy rủ Hiển ra bưu điện văn hóa xã xem kết quả. Hai đứa đạp xe đến bưu điện mà không đùa giỡn như mọi khi. Thy thấy hồi hộp quá dù so với bài giải trên báo và của các thầy cô, bài nó làm khá tốt. Hiển thì bình tĩnh hơn. Hiển lúc nào cũng làm ra vẻ chững chạc. Ước mơ của Hiển là học để trở thành một kỹ sư điện tử thật giỏi. “Học có bài bản, có bằng cấp chứ không phải sửa điện tử tay ngang như anh Vinh của tui”, Hiển nói thế. Năm lớp 11, anh Vinh nghỉ học rồi đi học nghề thợ điện ở thị xã. Có nghề anh về mở tiệm sửa lặt vặt cho bà con ở xóm, vừa giúp ba Hiển làm ruộng. Anh Vinh thường nói với Hiển: “Tao ngu không học cao được. Tao kiếm tiền nuôi mày học đại học!”.

Đến nơi, hai đứa vội vàng dựng xe trên cái nền gạch tàu rụng đầy trái trứng cá chín đỏ. Đã có hai ba đứa lố nhố ngồi xem kết quả trên máy vi tính có nối mạng Internet duy nhất của xã. Thy biết mấy đứa này, tụi nó học cùng trường cấp 3 ở thị trấn với tụi Thy. Mấy đứa nó đã xem xong và còn bàn tán vài chuyện với chị Liên bưu điện, hình như không đứa nào có tin vui vì mặt ai cũng tiu nghỉu. Hiển ngồi nhanh vào máy: “Ai trước đây?”, Thy chỉ vào Hiển và khẽ nhăn mặt hồi hộp. Hiển cười, gõ cộc cộc mấy cái vào trang web mở sẵn. “Đậu rồi!”, tiếng reo của Hiển làm Thy giật điếng. “Xem cho tui mau!”. ” Nguyễn Minh Thy, trường…, số báo danh… đậu luôn rồi!”. Thy dán mắt vào màn hình. Đúng là Thy đậu đại học. Nó chụp lấy tay Hiển hét: ” Đậu rồi, đậu rồi, chị Liên ơi em đậu rồi!”. Hai đứa phóng ra sân đạp xe về nhà. Từ ngoài sân, Thy thấy ba đang loay hoay lấy số đo của khách đến may áo nhưng Thy không gìm được mà hét toáng: “Ba ơi con đậu rồi!”. Tay ba Thy cầm thước dây mà run run. Lâu rồi Thy mới thấy ba cười tươi: “Đậu rồi hả con. Chạy lẹ ra sau cho mẹ hay đi. ờ ờ…con gái lớn tui đó…năm nay nó thi đại học đó chị…ờ biết đậu rồi thì thấy nhẹ lo phần nào chị ơi… Chỉ còn lo tiền cho nó đi học…”.

***

Mấy ngày nay, chuyện thời sự nhất ở xã Thy là chuyện thi cử, học hành, điểm sàn, điểm chuẩn, trường này, trường kia. Quê Thy nghèo nhưng ai cũng quý việc học. Quán cà phê của chú Bền gần bến đò, chiều nào cũng đông vui, râm ran tin tức thi cử. Quán chú được xem là “trung tâm thông tin” của xã. Chú Bền có đặt dài hạn mấy tờ báo ở Sài Gòn, lại thêm cái ti vi to đùng đặt giữa quán, ai vào uống cà phê cứ tha hồ xem báo, xem ti vi, thu thập tin tức. Hôm biết Thy và Hiển đậu đại học, chú Bền oang oang trong quán: “Chuyện vui nghe, chuyện vui nghe, tui thấy tụi nhỏ xã mình học ngày càng khôn ra, mấy năm trước đây có con Thảo đậu đại học Kinh Tế Sài Gòn. Năm rồi được một đứa ở Y Dược Cần Thơ. Năm nay “song hỷ” có tới hai đứa đậu đại học Sài Gòn, hậu sinh khả úy mà!…”.