Này, các em ! Hôm nay thầy giảng cho các em
nghe nguồn gốc của Người.- Lão đằng hắng rồi
tiếp lời – Các em yên lặng học bài !
Từng con búp bê ngồi, mở to mắt nghe lời lão.
Nhìn chúng, lão mãn nguyện: “Có thế chứ ! Thật
là lũ học trò ngoan !”.

Lão là người thầy đã về hưu. Từ khi nghỉ dạy,
trong giấc ngủ, lão thường mơ thấy lớp, thấy
trường…Lão mơ hồi lão còn sung sức, lão như bay
bổng trên bục giảng. Bọn học trò kính lão – một
lẽ lão dạy hay.

Lòng yêu nghề cứ bám riết lấy con tim lão để mà
hành hạ. Thế mà lão thấy thích khi được khổ đau
trong nghề nghiệp. Có lẽ trời định vị ! Lão phải
làm tròn thiên chức mà lão đã mang.

Lão nhớ cứ đến ngày Nhà Giáo Việt Nam, các học
sinh, các phụ huynh đến nhà tết lão. Niềm tự hào
và nỗi xót đau cứa con tim của lão trong ngày
ấy. Đêm nằm, lão cười một mình…
Lão biết rằng phụ huynh và học sinh vừa thương
vừa phục lão. Nhưng điều ấy đối với lão đâu có
phải là quan trọng. Còn thở là lão còn phải làm
tròn thiên chức.

Những ngày đầu về hưu, những điều trái tai gai
mắt làm cho lão ngứa miệng. Cựa một tí là lão
giảng giải, lên lớp. Những lũ học trò ngày nào
đâu còn nghe lão dạy. Chỉ có những đứa con của
lão chịu số phận làm học trò. Được cái thằng con
trai đầu của lão là đứa hiền, nó chịu đựng ngồi
im nghe. Nhưng ngặt nỗi, nó không có thời gian
dành cho lão lên lớp khi đàn con của nó đang cần
nó. Rồi lão đem những sự tích thời tu-huýt-tu-đế
để dạy lũ cháu nội. Bọn trẻ rất ít khi rảnh để
học những gì lão nói. Chúng còn phải đến nhà
trẻ, đến lớp, học vi tính, chơi điện tử…Lời lão
không còn ai nghe…Mà có ai rỗi để nghe lão dạy
?…

Niềm vui nghề nghiệp bỗng lóe sáng khi những con
búp bê ngồi không chớp mắt, nghe lão giảng :
– Các em biết đấy ! “Nhân chi sơ tính bản
thiện”, có nghĩa là tính Người vốn từ gốc thiện
mà ra. Cho nên đã là Người thì phải thiện mới
hợp đạo.
Nhìn lũ học trò búp bê, mắt lão nhòe…/.

1995